Türkiye ve Avrupa’da Araç Vergileri Ülkeler Bazında Karşılaştırma

Türkiye, araç alımında en yüksek vergi yüküne sahip ülkelerden biridir (%220’ye varan ÖTV ile). Danimarka, Avrupa’da satış fiyatı ve CO₂ temelli vergilendirmede en pahalı ülkelerden biri olarak dikkat çeker. Hollanda ve Almanya, CO₂ temelli vergi sistemlerinde adil ve çevre dostu yaklaşıma odaklanıyor. İngiltere, elektrikli araçlara vergi muafiyeti uygulayan ülkelerden biri. Belçika ve Fransa, düşük emisyonlu araçları açıkça teşvik ederken; yüksek emisyonlu araçlara ciddi cezalar uyguluyor.

1. Avusturya

Yeni araç satın alırken uygulanan vergi, aracın fiyatı, CO₂ emisyonu ve tüketim gibi kriterlere göre belirleniyor. Yıllık sahiplik vergisi (“ownership tax”) motor gücü (kW), CO₂ emisyon ve araç tipi gibi parametrelere bağlı. Avusturya’da yeni araçların KDV (VAT) oranı %20 civarında.

2. Belçika

Kayıt vergisi (registration tax), bölgeye göre silindir hacmi (“cylinder capacity”), yaş, aracın emisyon seviyesi gibi ölçütlere dayanıyor. Yıllık vergi de emisyon ve yakıt tipi gibi kriterlere bağlı olarak değişiyor. KDV oranı yaklaşık %21.

3. Fransa

Yeni araç kayıt vergileri bölgesel olarak farklılık gösteriyor ve CO₂ emisyonlarına bağlı bonus / malus (ceza/teşvik) sistemi mevcut. Ayrıca, özellikle çevreye zararlı emisyonları yüksek araçlar için ek vergiler uygulanıyor (CO₂ cezası). Fransa’da yeni araçların KDV oranı genelde %20.

4. Almanya

Araç kayıt vergisi ve yıllık taşıma vergisi emisyon seviyesine (CO₂) dayalı hesaplanıyor. Motor silindiri hacmi + CO₂ emisyonu, yakıt türü gibi kriterler önemli. Yeni araçlarda KDV standart vergi oranı %19.

5. İspanya

Araç kayıt vergileri, aracın fiyatı, CO₂ emisyonu ve yakıt tipi gibi kriterlere dayalı. Yakıt vergileri (benzin/dizel) ve yıllık sahiplik vergileri de önemli gelir kalemleri. KDV oranı genelde %21 civarında.

6. İtalya

Kayıt + tescil vergileri CO₂ emisyonlarına bağlı; çevre dostu olmayan ve yüksek emisyonlu modeller için ek vergiler var. Yakıt üzerindeki vergiler AB ortalamasının üzerinde olan ülkeler arasında; benzin/dizel litre başına vergi yüksek. KDV oranı %22 civarında.

7. Yunanistan

Araç kayıt vergileri, net satış fiyatına, CO₂ emisyonuna ve bazı durumlarda silindir hacmine bağlı. Yıllık kullanım  veya mülkiyet vergileri de aracın yaşı, emisyon seviyesi gibi faktörlere göre değişiyor. Yakıt KDV + ek vergiler de araç kullanım maliyetini artırıyor.

8. Polonya, Çekya, Bulgaristan gibi Orta-Doğu Avrupa Ülkeleri

Bu ülkelerde araç alım vergileri, kayıt vergisi ve yıllık sahiplik vergileri genellikle aracın motor gücü, emisyon seviyesi ve aracın yaşına göre hesaplanıyor. KDV oranları genellikle %20 ila %25 arasında değişiyor.

9. İsviçre

Kayıt / İlk Alım Vergisi İsviçre’de Türkiye veya bazı AB ülkelerinde olduğu gibi yüksek oranlı ÖTV türü bir ilk alım vergisi yoktur. Araç satın alırken ödenen temel vergi KDV (Mehrwertsteuer / TVA / IVA) olup, oranı: %7.7 ‘dir.

CO₂ emisyonu / çevresel kriterler: Birçok Avrupa ülkesi, araç vergilendirmesinde çevre kriterini (emisyon seviyesi) giderek daha fazla kullanıyor. Daha az CO₂ yayan ya da elektrikli araçlar için avantajlı vergi koşulları sunuluyor.

Yakıt vergisi ve yakıt üzerine konan KDV taşıma maliyetini önemli ölçüde etkiliyor. Bu vergi bileşenleri kullanıcı açısından sürekli gider olarak öne çıkıyor.

KDV (VAT), yeni araç alımında büyük maliyet unsuru; ülkeden ülkeye değişen standart oranlar var (örneğin Almanya ~ %19, Fransa ~ %20, İtalya ~ %22 vs.).

Yıllık sahiplik ya da taşıma vergisi, ikinci maliyet dalgası olarak devreye giriyor; motor hacmi, emisyon seviyesi ve aracın yaşı bu vergilerde temel belirleyici.

Haber: Halil Demir