Almanya’da Bürgergeld Tartışmaları Kızışıyor

Almanya’daki sosyal yardım sistemi yeniden şekilleniyor! Mevcut Bürgergeld uygulamasının “şu hâliyle” kaldırılarak yerini daha sert kurallarla donatılmış yeni bir “Grundsicherung für Arbeitssuchende” (İşgücü Arayanlar İçin Temel Güvence) sistemine bırakması hedefleniyor.

Koalisyonun anlaşmasına göre, Bürgergeld’in şu anki haliyle kaldırılması ve yerine daha katı kurallar içeren yeni bir sistemin getirilmesi kararlaştırıldı. Yeni sistemde, randevu kaçırma, iş tekliflerini reddetme gibi ihlallerde daha ağır cezalar (yaptırımlar) uygulanacak. Yardım almak isteyenlerin mali durumu daha sıkı incelenecek, mevcut “korunmuş varlık tutarı” (Schonvermögen) kuralları değiştirilecek.

“Aktivrente” adı verilen bir model de planlanıyor:

2026’dan itibaren ek gelir elde edenler için belli miktara kadar vergi muafiyeti tanınacak.

Ayrıca 2025’in sonundan itibaren, sosyal yardımların barış check (Zahlungsanweisung zur Verrechnung) ile nakit ödenmesi uygulaması da kaldırılacak; tüm ödemeler banka hesabına yapılacak

Muhalefet ve Sivil Toplum:

Yeşiller bu planları “sosyal sertlik” (soziale Kälte) olarak nitelendiriyor. Bazıları bu cezaların Anayasa’ya aykırı olabileceğini savunuyor.

Federal Denetim Kurumları: Bundesrechnungshof (Federal Sayıştay), mevcut yaptırımların etkisiz olduğuna dair eleştiriler getirdi; bazı durumlarda cezaların uygulanmadığını aktardı.

Uzman Görüşleri:

Bazı ekonomi uzmanları, sert kuralların yardım alanları sistemden uzaklaştırabileceği ve sosyal izolasyona yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca yüksek tasarruf hedeflerinin gerçekte sağlanmasının zorluğu üzerinde duruluyor.

Siyasi Cephe: CDU/CSU partileri Bürgergeld’i uzun zamandır eleştiriyordu. Şimdi koalisyonda da bu eleştiriler program haline geliyor. SPD tarafı ise “temel sosyal hakların korunması” iddiasını öne sürüyor.

Kim Etkilenecek?

Hâlihazırda Bürgergeld alan kişiler, yeni sistemle birlikte daha sıkı denetimlere, sorumluluklara ve muhtemelen daha az esnekliğe tabi olacak.

Özellikle düşük gelirli bölgelerde, insanların sisteme uyum sağlama kapasitesi zorlanabilir.

Banka hesabı olmayan ya da mali sistemi kullanmakta güçlük çeken bireyler, barış check (nakit ödeme) uygulamasının kaldırılması nedeniyle mağdur olabilir.

Yeni sistemin getirdiği değişiklikler, sosyal adalet ve yardım hakkı açısından önemli tartışmalara yol açacak.

Sonuç olarak, Bürgergeld hâlâ resmi olarak yürürlükte olsa da, mevcut formuyla korunmayacak; yeni bir sosyal güvenlik sistemi modeline geçilmesi planlanıyor. Ancak uygulama, yürürlüğe girme zamanı, cezaların sınırı gibi birçok detay hâlâ tartışmalı durumda.